Tijdens ons symposium in november gaf Arie Mooiman van de Vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek (KNB)een prachtig voorbeeld van anders kijken. De KNB heeft een duurzaamheidsagenda en een Technology Roadmap opgesteld. Met een duurzaamheidsbril op, is de milieuperformance van keramische bouwproducten onder de loep genomen. En wat blijkt? Er zijn volop kansen om met keramiek duurzamer te bouwen. Richting 2030 worden de ontwikkeling van producten, productieprocessen, het gebruik van grondstoffen en circulariteit aangepakt. Soms gaat dit om grote veranderingen die investeringen en een lange adem vergen. Andere veranderingen zijn verrassend simpel, zoals de holle baksteen die minder materiaal vereist. Naast plannen zijn er ook resultaten. Duurzame kleiwinning, vermindering van materiaalgebruik en daling van het energieverbruik voor de productie zijn mooie voorbeelden. De keramiek branche is ook al lange tijd met kaarten in de Nationale Milieudatabase vertegenwoordigd.

Chapeau! Als bestuursvoorzitter van de NMD juich ik het initiatief van KNB toe. Wel voeg ik eraan toe dat elk materiaal ons even lief is. Anders gezegd: het maakt ons niet uit of er nu in keramiek, staal, beton, hout, glas, kunststof of welk materiaal dan ook wordt gebouwd. Als de optelsom van de gekozen materialen maar tot de beste milieuperformance van een bouwwerk leidt!  Toch vond ik de aanpak van KNB inspirerend. Op weg naar huis vroeg ik me af wat andere materialen hiervan konden leren. Biobased schoot als eerste door mijn hoofd. Bouwen met biobased is hot. Allerlei partijen stellen dat biobased materialen eigenschappen hebben die tot een betere milieuprestatie leiden. Dat is een wenkend perspectief. Op dit moment is er echter bar weinig goede informatie over biobased beschikbaar. Los van hout, zitten er in onze database nauwelijks kaarten van biobased producten. Ontzettend jammer want hierdoor kan er nauwelijks met biobased oplossingen in bouwwerken worden gerekend.

De discussie blijft daarmee steken in abstracte beloftes. De hoogste tijd om ook hier anders te gaan kijken dus! Net als de KNB heeft gedaan, zou het goed zijn als er stap voor stap zaken in gang worden gezet. Dat is niet makkelijk want de biobased industrie werkt heel anders. De sector is divers van aard en kent veel jonge en relatief kleine bedrijven. Voor deze bedrijven is het lastig om de stap naar een LCA en productkaart in de NMD te maken. Complex, tijdrovend en kostbaar is wat we vaak horen! Natuurlijk geldt dat voor alle branches maar voor de biobased sector vormen deze punten echt een bottleneck. Het team van de NMD heeft daarom uitgewerkt hoe meer milieu-informatie en kaarten kunnen worden verzameld, rekening houdend met de specifieke kenmerken van de biobased sector. Samen met de WUR worden LCA’s voor materiaalgroepen opgesteld  die als basis kunnen worden gebruikt voor categorie-1 kaarten van fabrikanten. En met BzK wordt een regeling voor financiële ondersteuning uitgewerkt .

Ik vind het essentieel dat er goede informatie over biobased materialen in onze database komt. Want alleen dan kunnen ontwerpers en adviseurs de kracht van alle bouwmaterialen benutten en de beste ontwerpkeuzes maken. Ik hoop van harte dat ook hier ‘anders kijken’ de weg naar nieuwe mogelijkheden opent.

Paul ten Kroode, bestuursvoorzitter NMD