BBL per 1 januari 2024, MPG-eisen ongewijzigd
Na 33 dienstjaren is het Bouwbesluit vervangen door een nieuwe set technische bouwvoorschriften. Per 1 januari van dit jaar is het ‘BBL’ (voluit het Besluit Bouwwerken Leefomgeving) in werking getreden.
In deze versie van de BBL zijn de voorschriften met betrekking tot milieuprestatie inhoudelijk niet gewijzigd. De MPG geldt - nog steeds -alleen voor woningen en voor kantoren met een gebruiksoppervlakte groter dan 100 m². De MPG-grenswaarden voor woningen was en bleef 0,8. Voor kantoren was en bleef de grenswaarde 1,0.
Toch is er per 1 januari zeker wat veranderd. In de eerste plaats is de ordening van voorschriften anders. Wie het BBL raadpleegt merkt dat de hoofdstukindeling anders is dan die van het Bouwbesluit 2012. De geschiedenis laat zien dat dit niet ongebruikelijk is. In het Bouwbesluit 1991 was hoofdstuk 2 bestemd voor nieuw te bouwen woningen en hoofdstuk 3 gaf de voorschriften voor bestaande woningen. In Bouwbesluit 2003 en Bouwbesluit 2012 waren de technische voorschriften voor woningen te vinden in de hoofstukken 2 tot en met 6: voorschriften uit het oogpunt van respectievelijk veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu. De voorschriften met betrekking tot milieu werden in het Bouwbesluit 2003 nog niet ingevuld. Het voorschrift om een MPG-berekening te maken werd in 2013 geïntroduceerd onder Bouwbesluit 2012. De indeling van de BBL is een mengvorm van die van de Bouwbesluiten. Hoofdstuk 3 van de BBL geeft de voorschriften voor bestaande bouw en hoofdstuk 4 voor nieuwbouw. Elk hoofdstuk behandelt de thema’s veiligheid, gezondheid, duurzaamheid, bruikbaarheid, toegankelijkheid van de openbare weg en bouwwerkinstallaties. De voorschriften met betrekking tot milieuprestatie van nieuwe woningen en kantoren zijn te vinden in artikel 4.158 en artikel 4.159 van de afdeling duurzaamheid.
Hoewel de voorschriften uit het oogpunt van milieu niet gewijzigd zijn, is er toch een opmerkelijk verschil tussen de BBL en het Bouwbesluit 2012. De Omgevingswet biedt mogelijkheden om af te wijken van de algemeen geldende voorschriften. Het ‘Maatwerkvoorschrift’ en de ‘Maatwerkregel’ zijn instrumenten die door het bevoegd gezag, zoals onder andere gemeenten, kunnen worden ingezet om een Algemene Maatregel van Bestuur van de Omgevingswet nader in te vullen of ervan af te wijken. In de AMvB (in dit geval de BBL) moet dan wel worden aangegeven of en op welke wijze het instrument mag worden ingezet. Tijdens de ontwikkeling van de BBL werd met betrekking tot MPG-eis aan gemeenten de mogelijkheid geboden om in het omgevingsplan door middel van maatwerkregels strengere eisen aan de energieprestatie (BENG) en aan de milieuprestatie (MPG) te stellen. Met betrekking tot de MPG was artikel 4.160 in de BBL opgenomen. Het artikel is echter in november 2023 alsnog ingetrokken en vervallen verklaard. De wens om industrieel bouwen te stimuleren ter invulling van de grote woningbouwopgave, lag aan de intrekking ten grondslag. De overweging daarbij was dat industrieel bouwen gebaat is bij uniformiteit in regelgeving en dat verschillen per gemeente daarbij niet helpen.
Een andere belangrijke wijziging in de bouwregelgeving is niet zozeer inhoudelijk, maar wel procedureel. Tegelijk met de BBL is de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking getreden. De Wet kwaliteitsborging maakt het mogelijk dat de bouwtechnische toetsing van een bouwwerk niet meer door de gemeente wordt uitgevoerd, maar door een onafhankelijke partij, de zogenoemde ‘kwaliteitsborger’. Dit geldt niet direct voor alle bouwwerken, maar wordt in fases ingevoerd. De Wkb is nu van toepassing op nieuwe bouwwerken in gevolgklasse 1. In deze klasse vallen onder andere eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden. De kwaliteitsborger zal moeten vaststellen of de MPG-berekening voldoet aan de gestelde eisen en of de uitvoering van het bouwwerk in de praktijk overeenkomt met de berekening. Meer informatie over het stelsel van kwaliteitsborging voor het bouwen is te vinden op de sites van Stichting IBK.
Dat de eisen met betrekking tot milieuprestatie ongewijzigd zijn overgezet van Bouwbesluit naar BBL, betekent niet dat de regelgeving op dit onderwerp stil staat. Minister De Jonge heeft aangekondigd dat in de nabije toekomst de MPG-grenswaarden zullen worden aangescherpt en dat de MPG-eis voor meerdere gebouwfuncties zal gaan gelden. Ook de in de BBL aangestuurde Bepalingsmethode Milieuprestatie Bouwwerken zal wijzigingen ondergaan die van invloed zijn op de MKI- en de MPG-score. De NMD zal dit jaar de nodige aandacht aan deze wijzigingen besteden. Ontvangt u onze nieuwsbrief nog niet?
Meldt u dan hier aan voor de NMD nieuwsbrief
De tekst van het BBL, alsmede een wetstechnische toelichting en een overzicht van de wijzigingen is te vinden op overheid.nl.