Weegset en schaduwkosten
Om te komen tot een milieuprestatie van bouwwerken in de vorm van een 1-puntsscore als de MPG en de MKI worden emissies van producten gedurende de levensloop gegroepeerd in een set van verschillende milieu-impact categorieën. Vervolgens worden deze waarden uitgedrukt in een schaduwprijs, waarbij elke categorie een eigen gewicht toebedeeld krijgt en de milieu-impact categorieën bij elkaar op te tellen zijn tot de MKI en de MPG. Deze weging volgt uit de huidige weegset.
Van 11 naar 19 milieu-impact categorieën
Voor het berekenen van de milieuprestatie van bouwwerken wordt gekeken naar de door de overheid aangewezen milieu-impact categorieën. Een levenscyclusanalyse (LCA) resulteert in een rapport waarbij inzichtelijk wordt welke grondstoffen worden verbruikt en welke emissies vrijkomen gedurende de levensloop van (bouw)producten. Deze emissies worden in verschillende milieu impact-categorieën ingedeeld, zodat complexe data in toegankelijke cijfers wordt uitgedrukt met passende eenheden.
Stichting NMD verzamelt milieudata op basis van een set milieu-impact categorieën die de bepalingsmethode volgt. Ten grondslag hiervan ligt de Europese norm EN15804. Tot 2019 bestond de set impact categorieën uit 11 impact categorieën, aangeduid als ‘set A1’ (de norm EN15804+A1 volgend). Met de herziening van de norm (EN 15804+A2) is een nieuwe set aangewezen, 'set A2'.
Per 1 januari 2021 werd het verplicht om twee sets milieudata aan te leveren in de NMD, een gebaseerd op EN 15804+A1 (set 1) én een gebaseerd op EN 15804+A2 (set 2).
Per 1 juli 2025 worden volgens de huidige planning (afhankelijk van parlementaire goedkeuring) van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) MPG-berekeningen gemaakt op basis van de nieuwe A2 set. Deze set (EN 15804+A2) bestaat uit 19 milieu-impact categorieën.
De nieuwe set milieu-impact categorieën zijn gebaseerd op de huidige wetenschappelijke methoden die door de Europese Commissie omarmd is, om de milieuprestatie van producten te bepalen en dus ook van bouwproducten.
In vergelijking met de oude set is de nieuwe set ingedeeld met sub-indicatoren en zijn er indicatoren aan toegevoegd. De belangrijkste verandering in deze transitie is het aanpassen van de milieu-impact categorieën verzuring, vermesting, zomersmog, humane toxiciteit en ecotoxiciteit. Tevens is de impact categorie ‘klimaatverandering’ uiteen gesplitst in drie categorieën.
De nieuwe indeling en uitbreiding van categorieën heeft gevolgen voor het milieuprofiel van de beschouwde bouwproducten en bouwmaterialen. Met de wijziging van het milieuprofiel verandert ook de milieuprestatie van het bouwmateriaal of -product, aangezien de milieuprestatie een getalsmatige weergave van het milieuprofiel is.
Weegset en schaduwkosten
Om vanuit de milieu-impact categorieën scores te komen tot een 1-puntsscore om de milieuprestatie (MPG/MKI) van een bouwwerk te bepalen worden vooraf bepaalde weegfactoren ingezet om te komen tot de schaduwkosten per milieu-impact categorie (zie afbeelding). Deze schaduwkosten zorgen dat de ene milieu-impact categorie zich kan verhouden tot de andere, waardoor er een gewogen 1-puntsscore berekend kan worden. De weegset bepaalt welke weegfactoren worden gehanteerd. De overheid bepaalt welke weegset er wordt toegepast.
