Niettemin was het volgens mij een geslaagd congres. We wilden laten zien waar de Stichting NMD voor staat, waar we mee bezig zijn en waar we naar toe willen. De Stichting NMD is bezig met de bouw van een fundament dat breed genoeg is om aan al die verschillende duurzame bouwstenen van het bouwwerk een plek te bieden. Tijdens het symposium was het niet mogelijk om alle bouwstenen aan bod laten komen, maar we hebben het wel gehad over de onderwerpen die momenteel sterk in de belangstelling staan: de Europese Green Deal, CO2 als milieu-indicator, herbruikbaarheid, de aanscherping van de regelgeving en de digitalisering van de bouw.

René Cleijpool, projectleider van het digiGO-project vertelde over zijn inspanning om iedereen dezelfde digitale taal te laten spreken. Dit project draagt ertoe bij dat de MPG-berekening breed en vergaand mogelijk in het ontwerpproces kan worden geïntegreerd. Daarmee voorkomen we dat we een duurzaam fundament voor een toren van Babel aan het bouwen zijn.

Bij zijn uiteenzetting over de verduurzaming van de basteenindustrie gaf Arie Mooiman van de Koninklijke Nederlandse Baksteenindustrie een mooi voorbeeld van de functie van milieuprestatie. Het vergaand verminderen van de CO2-emissie is de eerste opgave van het verduurzamingsproces van de baksteenindustrie, zoals te lezen is in de ‘Technology Roadmap Bouwkeramiek 2030’. Inmiddels is het gebruik van fossiele energie in het productieproces drastisch verminderd. Maar het gaat niet alleen om CO2-reductie. Bij de productie van keramische bouwproducten komen ook fluoridegassen vrij. Om de uitstoot van f-gassen te beperken worden rookgasreinigers aangebracht. Deze reinigers hebben echter het nadeel dat ze de CO2-uitstoot verhogen. Uiteindelijk dragen de reinigers wel bij aan de vermindering van de totale milieubelasting van het product.

“We moeten geen tunnelvisie ontwikkelen in de CO2-discussie”, zei onze bestuursvoorzitter Paul ten Kroode. “Om natuurrampen te voorkomen zoals we die dit jaar in Limburg, België en Duitsland hebben gezien, moeten we alles doen om de beoogde CO2-reductie te realiseren. Maar we mogen niet uit het oog verliezen dat duurzaamheid ook vereist dat we andere milieueffecten zoals bijvoorbeeld verzuring, vermesting en toxiciteit, minimaliseren.”

Daarmee willen we het belang van de CO2-uitstoot niet bagatelliseren. We moeten alles doen om de klimaatopwarming te beperken. “Klimaatverandering wacht niet”, zoals Robert Dijksterhuis, gezant duurzaam bouwen van het ministerie van BZK, stelde. “De ambitie is duidelijk en daarom moeten we nu tot verdere actie overgaan.” Hij meldde dat Brussel op korte termijn verschillende maatregelen op gebieds-, gebouw-, en productniveau zal afkondigen. De maatregelen hebben als belangrijkste doel de CO2-uitstoot te verminderen, maar passen wel in een integrale benadering van duurzaamheid. Dit om te voorkomen dat de vermindering van de CO2-uitstoot wordt bereikt door afwenteling op andere milieueffecten.

Het werk van de Stichting NMD sluit hier heel goed op aan. De “Bepalingsmethode milieuprestatie bouwwerken” maakt 19 milieu-impactcategorieën over de hele levenscyclus inzichtelijk. Daardoor vindt er geen afwenteling op andere milieu-impactcategorieën plaats en vindt er ook geen afwenteling in de tijd plaats. Concreet betekent het dat we een onderzoek willen opstarten over de mogelijkheden en de gevolgen van het versneld invoeren van een halvering van de MPG-eis zoals door de Minister van BZK is aangekondigd. In de viewer van de Milieudatabase willen we naast de Milieukostenindicator (de MKI) de GWP-waarde (Global Warming Potential) van een product beter inzichtelijk maken.

Het bouwen aan het fundament vraag echter veel tijd. Tijd voor onderzoek, tijd voor beraadslagingen en tijd voor het nemen van beslissingen. Wij realiseren ons dat wij over dit soort zaken voortdurend in gesprek moeten zijn met alle partijen in de bouw. De levendige paneldiscussie die ik mocht voeren met Eric de Munck van Centrum Hout, Thijs de Goede van Alba Concepts en David Anink van W/E adviseurs was een mooi voorbeeld daarvan. Maar het gesprek moet breder en vaker worden gevoerd. Anders ontstaat er gemakkelijk een situatie zoals bij de start van het symposium; dat iedereen zich afvraagt: ‘wanneer beginnen ze nou’. Maar wij zijn al lang begonnen. Ook om die reden hoop ik zeer dat bij het volgende symposium het weer mogelijk is om alle deelnemers in de zaal te ontvangen. Dat praat toch makkelijker.