Keramische industrie van start met Technology Roadmap Bouwkeramiek 2030
De Nederlandse bouwkeramische industrie zet met de ontwikkeling van de ‘Technology Roadmap Bouwkeramiek 2030’ een belangrijke stap in de doorgaande verduurzaming van de sector. Al 20 jaar wordt klei duurzaam gewonnen, vaak gaat dit gepaard met de ontwikkeling van nieuwe natuur.
Energiebesparing
Op het gebied van energiebesparing is er al veel bereikt. Er is nu circa 60% minder energie nodig voor de productie van baksteen dan in de jaren ’70. De uitdaging van de sector op dit moment is de overgang naar het gebruik van hernieuwbare energiebronnen (zoals waterstof) om de CO₂ reductie vergaand terug te brengen. Met de door vereniging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek (KNB) opgestelde Roadmap wil de sector zijn bijdrage leveren aan de energietransitie, de stikstofreductie en de circularisatie in Nederland. Het brengt concrete initiatieven en mogelijkheden voor de bouwkeramische sector samenhangend in beeld.
De KNB verenigt 16 ondernemingen. Samen produceren zij in 43 fabrieken jaarlijks ongeveer een oppervlak van:
- 700 voetbalvelden aan keramische dakpannen
- 800 voetbalvelden met keramische tegels
- en wel 2300 voetbalvelden met baksteenmetselwerk en straatbaksteen.
Ervan uitgaande dat er tot het jaar 2030 één miljoen duurzame woningen moeten worden opgeleverd en 230.000 woningen verduurzaamd, zal het oppervlak aan bouwkeramische producten verder toenemen.
Speerpunten
Ondanks dat duurzame kleiwinning, energiebesparing en reductie van emissies al decennia lang belangrijke speerpunten van de keramische industrie zijn, leiden nieuwe ontwikkelingen en inzichten tot het (her)formuleren van de uitdagingen. De drie grote opgaven zijn het vergaand verminderen van de CO2-emissie, versterken van de Circulaire Economie en ketenoptimalisatie en -industrialisatie binnen de bouwsector.
De Roadmap volgt een viertal actielijnen en bestrijkt een breed spectrum aan technologische aspecten
Actielijn 1
‘Verduurzaming van de productie’. Belangrijkste acties hierbij zijn gericht op de mogelijkheden van het gebruik van hernieuwbare brandstoffen en het afvangen en gebruik van CO₂. Daarnaast zijn er de acties gericht op energiebesparing bij het droogproces en het bakproces.
7140 zonnepanelen op de nieuwe overkapping van het tasveld
dekken voor een groot deel de energiebehoefte van de baksteenfabriek af
Actielijn 2
‘Productvernieuwing en verwerkingsinnovatie’ richt zich onder andere op de industrialisatie en het prefabriceren van bouwdelen, het droogstapelen van stenen, het ontwikkelen van nieuwe bevestigingstechnieken en verbeteringen die het hergebruik van de bouwkeramische producten bevorderen. Diverse acties zijn sterk verbonden met actielijn 3.
Droogstapelsystemen (zie afbeelding bovenaan deze pagina) bevorderen het hoogwaardig hergebruik van metselbakstenen
en leveren een positieve bijdrage aan een lage MKI.
Actielijn 3
‘Versterking van de circulariteit’ houdt zich bezig met het optimaliseren van de mogelijkheden voor hergebruik zoals onderzoek naar verwijderbare mortels en grondstoffen, het gebruik van keramisch materiaal als secundaire grondstof en het gebruik van alternatieve toeslagstoffen. Ook het opstellen LCA’s van de keramische bouwproducten, het opstellen van materiaalpaspoorten en het ontwikkelen van duurzame verpakkingen wordt tot de actielijn gerekend.
Actielijn 4
‘Duurzaam grondstofgebruik’ wil met de duurzame wijze van kleiwinning bijdragen de toename van biodiversiteit en natuurontwikkeling en onderzoekt de sedimentatiesnelheid van rivierklei en of de aangroei ervan kan worden bevorderd.
Met de uitvoering van de Roadmap is in 2020 gestart. De resultaten dienen al in 2030 zichtbaar te zijn. De Technology Roadmap wordt inmiddels geconcretiseerd in het icoonproject ‘Brick Valley’ van de steenfabrikanten Caprice, Rodruza, Vandersanden en Wienerberger. Brick Valley, gelegen ten oosten van Arnhem en van oudsher het wingebied rivierklei voor de productie van bakstenen en dakpannen, beoogt versnelling van de energietransitie en stikstofreductie in en samen met de regio te bereiken. Het project wil in 2030 een besparing van meer dan een kwart van de totale industriële keramische CO2 uitstoot in Nederland realiseren. Dat is bijna de helft van de uitstoot door de keramische industrie in Gelderland.
De Technology Roadmap Bouwkeramiek 2030 is te downloaden via de site van de KNB.
