Hoe maak je duurzaamheid inzichtelijk? De Greenworksscore van Raab Karcher

Hoe duurzaam zijn jullie bouwmaterialen en bouwproducten? Die vraag stelden de klanten van Raab Karcher aan Gerhard Hospers al voordat de Nederlandse bouw gewend was te spreken over milieuprestatie, MPG en circulair bouwen. Met vallen en opstaan en met de ondersteuning van verschillende duurzaamheidsexperts ontwikkelde Raab Karcher een ‘pragmatisch’ duurzaamheidslabel dat gebaseerd is op de data van de Nationale Milieudatabase. 

“Greenworks is niet bedoeld als een specifiek keurmerk, anders dan andere keurmerken”, meldt Gerhard Hospers, adjunct-directeur van Greenworks. “Het is eigenlijk een verzameling van bestaande informatie die gebundeld wordt tot een productblad waarop een mix van duurzame en technische informatie wordt vermeld. De bedoeling is om op een snelle, overzichtelijk wijze duidelijk te maken wat de mate van duurzaamheid van het product in zijn toepassing is. Het product wordt beoordeeld op 10 materiaal- en producteigenschappen. De beoordeling is afgeleid van de LCA-methodiek. De mate van duurzaamheid van het product wordt aangegeven met een score. Het productblad en de Greenworksscore leveren het snelle en directe inzicht in de duurzaamheid van het product.”

Waarvoor staat de Greenworksscore? Hoe duurzaam is een product met een hoge score?

“De maximale Greenworksscore is 20. Met leveranciers hebben we afgesproken dat een Greenworksproduct nooit slechter mag scoren dan het gemiddelde product in het toepassingsgebied, zoals deze middels schaduwkosten zichtbaar is in de verschillende MPG-rekeninstrumenten.  Dat is het eerste criterium voor toekenning van het Greenworkslabel. 80% van de Greenworks producten behoort dan ook tot de categorie producten met een zeer lage milieu-impact. Als je Greenworksproducten gebruikt, dan zal je zien dat je zeer ruim binnen de norm zit.”

Heb je iets met duurzaamheid?

“Ik ben geen geboren duurzaamheidsfreak, maar vanwege vragen van klanten zijn wij als Raab Karcher al in 2005 over duurzaamheid gaan nadenken. Onze CEO zag er wel iets in om voor onze klanten een duurzaamheidslabel te ontwikkelen. Maar hij stelde wel de voorwaarde dat het een zorgvuldig, pragmatisch en toegankelijk label moest zijn. Op die basis ben ik aan de slag gegaan en heb ik in 2009 contact opgenomen met de beleidsmedewerkers van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. In een gesprek in Den Haag vernam ik dat het ministerie bezig was voorschriften op het gebied van milieuprestatie in het Bouwbesluit op te nemen. Voor mij was het gelijk duidelijk dat ons label hierop moest aansluiten, maar dat we wel een goede vertaalslag moesten maken. 

Het Bouwbesluit is namelijk niet sexy en voor onze klanten is het geen informatiebron voor de vragen die ze over duurzaamheid hebben. Vervolgens begon onze zoektocht naar een pragmatische aanpak. Via het ministerie ben ik toen terecht gekomen bij diverse duurzaamheidsexperts. Met deze experts hebben we een soort van klankbordgroep gevormd. De worsteling om een aanpak te vinden die niet zo ingewikkeld is als de LCA-methodiek, leidde uiteindelijk tot een beoordelingssysteem van 10 duurzame materiaal- en productie-eigenschappen. Op basis daarvan hebben we in 2011 Greenworks gelanceerd.”

Wat maakt het Greenworkslabel anders dan andere labels?

“Wij beschouwen de systematiek van de levenscyclusanalyse als de basis voor de beoordeling van producten op duurzaamheid. Dat is bij andere keurmerken niet altijd het geval. Soms zijn ze voor een deel op LCA gebaseerd, maar soms ook helemaal niet. Wij hebben de LCA vertaald in 10 materiaal- en productie eigenschappen. Daarmee kunnen onze afnemers bijvoorbeeld kiezen of ze willen werken met producten die biobased zijn of die geproduceerd zijn met gerecyclede grondstoffen of die losmaakbaar zijn. Zo kunnen onze klanten gemakkelijk producten vergelijken en selecteren op duurzame uitgangspunten. Ons label is niet bedoeld om met andere labels of keurmerken te concurreren. Ook de certificaten en keurmerken die een bepaald product heeft verkregen, worden op het productblad vermeld, zoals bijvoorbeeld het Cradle to Cradle Certificaat, het FSC keurmerk en het Dubokeurmerk.”

Naast de groene tabel met de Greenworksscore geeft het productinformatieblad ook een blauwe tabel met comfort kenmerken. Wat is de bedoeling van de blauwe tabel?

“We kregen vele positieve reacties op onze aanpak met Greenworks. Maar dat neemt niet weg dat onze klanten ook geïnteresseerd zijn in de andere kenmerken van een product. Daarom hebben we naast de beoordeling van de milieukwaliteit ook informatie ten aanzien van comfortaspecten toegevoegd. De comfortaspecten zijn onderverdeeld in thermisch comfort, geluidwering, visueel comfort, luchtkwaliteit en economische aspecten, zoals bijvoorbeeld levensduur. Op deze manier geeft het productblad een overzichtelijk totaalbeeld van de milieukwaliteit en de comfortkenmerken van het product.”

Hoe zie je de toekomst van Greenworks?

“De bekendheid van Greenworks onder aannemers is inmiddels 88%. De verkoop van Raab Karcher bestaat voor 43% uit Greenworksproducten. Ons ‘groene’ assortiment loopt net iets beter dan ons ‘grijs’ assortiment. Wij communiceren jaarlijks met onze klanten wat de totale omzet is van de door hen afgenomen producten en welk percentage daarvan tot de Greenworksproducten behoort. Vervolgens gaan we met hen om tafel zitten en bespreken hoe het aandeel van Greenworksproducten kan worden verhoogd, zonder dat dit tot kostenverhogingen leidt. De toekomst zie ik best wel zonnig in. We willen een integrale kennispartner voor de bouw- en installatiesector zijn, meer kant-en-klare bouwdelen leveren en meer samenwerken met onze installatiepartners Wasco en Oosterberg op het gebied van verwarmen, ventileren, koelen en elektrotechnische oplossingen. Met name op installatiegebied is er nog veel aan duurzaamheid te winnen.”